Leman dergisi, 26 Haziran 2025 tarihinde yayınladığı bir karikatürle büyük bir tartışmanın merkezine yerleşti. Dini unsurları alenen küçümsemekle itham edilen dergi için İstanbul Cumhuriyet Başsavcılığı tarafından kamu yararı gözetilerek bir soruşturma başlatıldı. Bu soruşturma kapsamında "Halkı nefret ve düşmanlığa tahrik etme veya aşağılama" maddesinden, derginin imtiyaz sahibi, genel yayın yönetmeni, yazı işleri müdürü ve karikatürü çizen kişi de dahil olmak üzere toplamda altı şüpheli için gözaltı kararı alındı. Gözaltına alınan dört kişi, Doğan Pehlevan (karikatürist), C. O. (grafiker), Z. A. (yazı işleri müdürü) ve A. Y. (müessese müdürü) Bayrampaşa Devlet Hastanesi’nde sağlık kontrolünden geçirildikten sonra adliyeye sevk edildi.
İfadelerdeki Çarpıcı Açıklamalar
Adliyeye götürülen şüphelilerin ifadeleri, toplumsal dinamikleri etkileyebilecek nitelikte ayrıntılar taşıyor. Özellikle karikatürü çizen Doğan Pehlevan kendi savunmasında, "Ben Peygamberleri tasvir etmedim, sadece isim benzerliği var. Niyetim Peygamberlerle ilgili bir şey değildir," şeklinde bir açıklama yaptı. Bu yanıt, olayın dinle ilgili hassasiyetleri sarsabilen boyutunu gözler önüne seriyor. Pehlevan'ın niyetinin anlaşılmak istenmesi, olayla ilgili tartışmaların şiddetlenmesine neden oldu. Şüphelinin ifadeleri, özellikle toplumda tartışma yaratan konularla ilgili nasıl bir algı yönetimi olduğu ve bu tür karikatürlerin ne denli hassas olduğu konusunda güçlü bir örnek teşkil ediyor.
Grafikerin Sorumluluk Algısı
Grafiker C. O.’nun ifade verirken sorulan “Bu çizimi nasıl yaptın, bir talimat mı aldın, neye göre çalıştın?” sorusuna verdiği yanıt ise dikkat çekici bir tartışmanın fitilini ateşlemiş durumda. C. O., "Benim herhangi bir sorumluluğum yok. Sadece bahsedilen figürleri çizdim," diyerek sorumlu tutulmaktan kaçındı. Bu yanıt, derginin yaratım sürecindeki bireysel sorumluluk algısının sorgulanmasına neden oluyor. Çalışanlar arasında karikatürün hazırlanmasında kimin ne kadar sorumluluk üstlendiği, iş yerindeki profesyonel etik ve bütünlük üzerine birtakım tartışmalar başlatabilir. Ekibin, eserlerin halkla buluşmadan önce ne tür bir denetim sürecine tabi tutulduğu da merak konusudur ve bu durum, meslek etiği açısından önemli bir sorunu gündeme getiriyor.
Muhasebe departmanında çalışan bir ismin, yürütülen soruşturma hakkında "Bu konu hakkında bir bilgim yok" dediği öğrenildi. Yazı işleri müdürü Z.A. da benzer bir tutum sergileyerek, "Ben de konuyu sonradan gördüm, herhangi bir bilgim yoktu" diyerek durumu açıkladı. Bu açıklamalar, derginin içerik geliştirme sürecinde yaşanan iletişim sorunlarını ve eksiklikleri gözler önüne serdi. Uzmanlar, bu tür ifadelerin, derginin yönetimi ve içerik üretim sürecinin eş zamanlı yürütülmemesi sebebiyle ortaya çıkan problemleri doğurabileceğine dikkat çekiyorlar.
Derinlemesine Analiz Gereksinimi
Muhasebe ve yazı işleri müdürünün ifadeleri, derginin iç işleyişine dair birçok soruyu beraberinde getiriyor. Derginin içerik üretim sürecinin nasıl organize edildiği ve bilgi akışının ne düzeyde sağlandığı, bu tür kriz anlarında daha da fazla önem kazanıyor. İletişim bozuklukları, sadece iç yönetim açısından değil, aynı zamanda dış dünyaya yansımalarla da sorunlara yol açıyor. Bu durum, derginin değerlendirildiği ve eleştirildiği süreçlerde daha fazla gündeme gelirken, içerik üretimi ve yönetim arasındaki ilişkilerin sağlamlaştırılmasına yönelik adımlar atılması gerektiği gerçeğini ortaya koyuyor. Uzmanlar, bu tür sorunların önlenmesi için, her departmanın birbiriyle uyum içinde çalışmasının şart olduğunu vurguluyorlar. Ayrıca, iç iletişimin güçlendirilmesi ve bilgi paylaşımının arttırılması, derginin genel başarısını doğrudan etkileme potansiyeline sahip.
Toplumsal Tepkiler ve Siyasi Gelişmeler
Leman dergisi, son yaşanan olaylarla birlikte toplumsal tepkilerin merkez noktası haline gelmiş durumda. Sosyal medya platformları üzerinden kullanıcıların büyük bir kısmı, derginin yayımladığı karikatürü sert bir dille eleştirdi ve bunu dinî değerlere saygısızlık olarak değerlendirdi. Bu tepkilerin devamında dergi yönetiminin herhangi bir özür açıklaması yapmaması, durumu daha da karmaşık hale getirdi ve toplumsal öfkeyi körükledi. Özellikle Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın, "Açık bir kışkırtmadır!" ifadesi, olaya dair siyasi bir boyut kazandırdı. Bu tür olayların yaşanması, toplumun din ve mizah arasındaki dengeyi nasıl algıladığına dair önemli tartışmalara yol açtı. Siyasi çevrelerdeki bu yankılar, geniş kitlelerin düşünceleri ile yerel ve ulusal politika arasında yeni çatışmaların zemini oluşturuyor. Sonuç olarak, hem toplumsal tepki hem de siyasi yansımalar, bu durumun derinlemesine irdelenmesi gerekliliğini net bir şekilde ortaya koyuyor.
