Anlaşmalı Boşanma:
Tarafların boşanma ve sonuçları (nafaka, mal paylaşımı, çocuk velayeti, tazminat vb.) konusunda tam mutabakata vardığı durumlarda uygulanır. Mahkemeye birlikte başvurulabilir veya bir tarafın açtığı davayı diğer taraf kabul edebilir. Bu süreç, usul açısından daha hızlıdır ve idari yükü daha azdır. Kanun, evliliğin en az bir yıl sürmesini şart koşar ve hâkim, anlaşmanın özellikle çocuk yararına uygun olup olmadığını denetler.
Çekişmeli Boşanma:
Taraflar boşanma veya fevr’î konularda uzlaşamadığında başvurulan yoldur. Davanın tek taraflı açılabildiği bu süreçte, taraflar iddialarını ispat etmek zorundadır. Delil, tanık ve gerektiğinde bilirkişi raporları devreye girer. Bu nedenle süre, yargılama ve maliyet bakımından daha zahmetli ve belirsizlik içerir. Hâkim, delillere, kusur iddialarına ve hukuki talebe göre hüküm verir; strateji, delil toplama ve sabır çekişmeli davanın merkezindedir.
Özetle:
Eğer taraflar ciddi ve kalıcı bir anlaşmaya varabiliyorsa, anlaşmalı boşanma hem zaman hem masraf hem de psikolojik yük açısından daha avantajlıdır. Ancak bir tarafın rızası yoksa veya haklarını korumak için ispat gerekiyorsa, çekişmeli boşanma kaçınılmazdır.
