Ekonomik Manzara: Enflasyon, Durgunluk ve Çelişkiler
🔵 Temmuz enflasyonu TÜİK’e göre %2,06 (yıllık %33,52), İTO’ya göre %2,62 (yıllık %42,48), ENAG’a göre ise %3,75 (yıllık %65,15) olarak açıklandı. Giyim fiyatlarındaki "sürpriz" düşüş, TÜİK verilerini tartışmalı hale getirdi. Prof. Dr. Hakan Kara, "TÜİK’e göre giyim fiyatları %61 artarken, İTO’ya göre %193 arttı" diyerek metodolojiyi sorguladı.
🔵 Pazar gerçekleri ise enflasyonun vurduğu halkı resmediyor: Meyve fiyatları (kavun-karpuz hariç) neredeyse 100 TL/kilonun altında değil. "Vatandaşın meyve yüzü görmediği dönem" olarak anılan günlerdeyiz.
🔵 Sanayi çöküşü: Mayıs’ta sanayi elektrik tüketimi %2,18 düştü. Yatırımlar dibe vurdu. Mehmet Şimşek, büyümenin %4’ün altında kalabileceğini itiraf etti, ancak bunu "geçici yavaşlama" olarak nitelendirdi.
Hükümetin Formülü: Yeniden İnşaat ve "Gayrimenkul Sertifikası"
Ekonomik daralmaya karşı hükümetin tepkisi bilindik: Kredi paketleri ve inşaat hamlesi. Yeni adım, "Gayrimenkul Sertifikası" uygulaması:
Borsa İstanbul’da DMLKT koduyla işlem görecek sertifikalar, vatandaşa "hisse alır gibi konut sahibi olma" vaadi sunuyor.
Binlerce konut inşası planlanıyor. Ancak uzmanlar uyarıyor: "Konut arzı artarsa fiyatlar düşer, bu da inşaat sektörünü krize sokar."
📌 Eleştiriler:
İnşaat sektörü, Türkiye’nin kronik "verimsiz büyüme" sorununu derinleştiriyor.
KKM’nin maliyeti 60 milyar doları buldu. Şimdi yeni bir "suni destek" modeli mi geliyor?
Piyasalar: Altın Rekor Kırarken, TL Risk Altında
💰 Altın: Ons altın 3.534$ ile rekor kırdı. Çin Merkez Bankası’nın 8 aydır altın alımı ve ABD’nin İsviçre’ye %39 vergi söylentileri fiyatları tetikledi. Uzmanlar, 3.330$ üzerinde kalırsa yükselişin süreceğini belirtiyor.
💲 Döviz: Dolar/TL 40,68, Euro 47,44 seviyesinde. ING’nin 12 aylık tahmini 50,25 TL. Yıl sonu 45 TL beklentisi güçlü.
💹 Faiz: Mevduat faizleri %43-44 bandında. MB’nin Eylül’de faiz indirimi beklentisiyle TL’de reel getiri düşebilir.
Yatırımcı Ne Yapmalı?
Ekonomist Tunç Şatıroğlu’nun analizi:
Altın: Dalgalanmaları takip edip "dip"te almak kritik.
Döviz: Baskılanmış kur, yurtdışı yatırımları riskli hale getiriyor.
Borsa: Erken seçim sinyali bekleniyor.
Konut: Kira getirisi 14 yılı bulabilir, emlak vergileri katlandı.
"İşimiz çok zor" diyen Şatıroğlu, "Sabırlı olun, Türkiye riski taşımayan döviz varlıklarına yönelin" tavsiyesinde bulunuyor.
Dünya Ekonomisinden Öne Çıkanlar
🌍 ABD-Çin ticaret savaşı: Trump, Hindistan’a %25 ek gümrük vergisi getirdi. Çin, nadir toprak elementlerinin ihracatını kısıtlayarak Batılı savunma sanayisini vuruyor.
🌍 Petrol: OPEC+ üretim artışıyla Brent 68$’a geriledi.
🌍 Milyoner göçü: 2025’te 307 bin milyoner ülke değiştirecek. BAE ve Karadağ öne çıkıyor.
Son Söz: "Büyüme İçin Beton Yetmez"
Hükümet, ekonomik yavaşlamayı inşaatla aşmaya çalışırken, üretim, istihdam ve verimlilik reformları erteleniyor. Enflasyonla mücadelede "giyim fiyatlarına" bel bağlamak ise güvenilirliği sorgulatıyor. Vatandaşın sorusu basit: "Meyveyi bile zor alırken, konut sertifikası bize ne kazandıracak?"
📌 Öne Çıkan Başlıklar:
ENAG’a göre enflasyon %65, TÜİK’e göre %33. Hangisine inanmalı?
KKM’nin faturası: 60 milyar dolar.
Altın rekor peşinde: 3.500$ psikolojik eşik.
Dolar/TL’de yıl sonu 45 beklentisi.
Ekonomi yönetimi, "inşaatla büyüme"yi tekrar deneyerek risk alıyor. Piyasalar ise gerçekçi çözümler bekliyor.
